Για πολλούς ανθρώπους, η πεζοπορία στο κρύο, στο φρέσκο χιόνι ή στον πάγο ακούγεται τόσο ελκυστική όσο τίποτε άλλο. Η περιήγηση σε χειμερινά μονοπάτια είναι μαγική, αρκεί να πάρει κανείς τα κατάλληλα μέτρα. Ο κατάλληλος εξοπλισμός και ο συνετός προγραμματισμός είναι οι λέξεις κλειδιά για μια άνετη και ασφαλή χειμερινή πεζοπορία.
1. Ντύσου σαν κρεμμύδι
Όπως λένε οι παλιοί «ντύσου σαν κρεμμύδι», φόρεσε δηλαδή ρούχα σε στρώσεις (layers). Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τη χειμερινή πεζοπορία, καθώς οι θερμοκρασίες μπορούν να αλλάξουν πολύ κατά τη διάρκεια μιας χειμερινής πεζοπορίας. Έχοντας μια ποικιλία μονωτικών ρούχων θα σε βοηθήσει να ρυθμίσεις τη θερμοκρασία του σώματός σου και να σε κρατήσει ζεστό. Βεβαιώσου ότι το κάτω στρώμα σου είναι ένα συνθετικό ύφασμα (όχι βαμβακερό) που απομακρύνει την υγρασία, καθώς οποιοσδήποτε ιδρώτας στο δέρμα σου θα σε κάνει σύντομα να κρυώνεις, κυρίως τη στιγμή που θα σταματήσεις να κινείσαι. Φόρεσε πάντα χοντρές, χειμωνιάτικες κάλτσες (κατά προτίμηση με ίνες μερινό, όχι βαμβακερές), καθώς τα δάχτυλα των ποδιών σου είναι το πρώτο μέρος που θα κρυώσει. Μια καλή ιδέα είναι να έχεις δύο στρώσεις γάντια ή γάντια με μια στρώση μόνωσης μέσα και έξω στρώση αδιαβροχοποίησης. Ένας σκούφος ή και ένα χειμερινό Buff στο σακίδιο σου είναι επίσης απαραίτητο.
2. Ξεκίνησε από κάτι μικρό και πάντα νωρίς
Όταν σχεδιάζεις την πρώτη σου χειμερινή πεζοπορία, να είσαι λογικός σχετικά με την απόσταση και τη δυσκολία του μονοπατιού. Αν και μπορεί να σου είναι εύκολο να κάνεις ένα μονοπάτι 20 χλμ σε καλοκαιρινές συνθήκες, μπορεί να συναντήσεις πάγο ή χιόνι στο ίδιο μονοπάτι τον χειμώνα, κάτι που θα σε επιβραδύνει και κάτι που γίνεται επικίνδυνο χωρίς τον κατάλληλο εξοπλισμό. Πολλοί δρόμοι πρόσβασης προς τα αγαπημένα σου μονοπάτια ενδέχεται να είναι κλειστοί και να μην καθαρίζονται τον χειμώνα, κάτι που θα μπορούσε να προσθέσει σημαντικά χιλιόμετρα στη διαδρομή σου για να φτάσεις στον προορισμό σου. Δεν υπάρχει τίποτα πιο απογοητευτικό από το να περπατάς μέσα στο χιόνι μέχρι το γόνατο για χιλιόμετρα αδιάκοπα, γι’ αυτό επίλεξε ένα μονοπάτι που γνωρίζεις ότι μπορείς να το χειριστείς χωρίς δυσκολία.
Ακόμα και αν δεν είσαι πρωινός τύπος, ξεκίνησε νωρίς τη χειμερινή σου πεζοπορία. Μην ξεχνάς ότι ο ήλιος δύει πολύ νωρίτερα τον χειμώνα. Σχεδίασε να βγεις από το μονοπάτι πολύ πριν σκοτεινιάσει, καθώς η θερμοκρασία πέφτει δραματικά μόλις δύσει ο ήλιος.
3. Έχε μαζί σου πάντα εξοπλισμό ασφαλείας
Υπάρχουν μερικά βασικά αντικείμενα που πρέπει να έχουν όλοι σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Εκτός από τον βασικό εξοπλισμό πεζοπορίας, θα πρέπει να έχεις πάντα έναν χάρτη μονοπατιών, ένα κιτ πρώτων βοηθειών, μια πυξίδα, έναν σουγιά ή ένα πολυεργαλείο, θερμαντικά άκρων (hand warmer ή foot warmer) και έναν φακό. Για μια ημερήσια πεζοπορία, είναι καλή ιδέα να χωρίσετε μερικά από τα βαρύτερα είδη ασφαλείας μεταξύ των μελών της ομάδας σου. Θα πρέπει επίσης να έχεις μαζί σου περισσότερο φαγητό από αυτό που χρειάζεσαι σε μια καλοκαιρινή πεζοπορία, καθώς θα κάψεις περισσότερες θερμίδες σε πιο κρύο καιρό.
4. Έλεγξε τον καιρό
Αν και αυτό μπορεί να φαίνεται πολύ προφανές βήμα, είναι πάντα σημαντικό να γνωρίζεις ποιες συνθήκες να περιμένεις κατά τη διάρκεια της πεζοπορίας σου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν κάνεις πεζοπορία τον χειμώνα. Κοίταξε τις βροχοπτώσεις, την ταχύτητα του ανέμου, τις αναφορές χιονοστιβάδων και τις ώρες της ημέρας. Φρόντισε να προγραμματίσεις την πεζοπορία σου για μια μέρα που οι συνθήκες είναι διαχειρίσιμες και η πρόγνωση του καιρού είναι πολλά υποσχόμενη. Αν οι συνθήκες φαίνονται λιγότερο από τέλειες, καλό είναι να αναβάλεις την πεζοπορία σου.
5. Μάθε να χρησιμοποιείς πεζοπορικά κραμπόν ή χιονορακέτες
Όταν το μονοπάτι είναι παγωμένο, τα πεζοπορικά κραμπόν μπορούν να κάνουν τη διαφορά, αλλά είναι εύκολο να τραυματιστείς εάν δεν τα χρησιμοποιήσεις σωστά. Είναι κατάλληλα για απλές πεζοπορίες σε παγωμένο χιόνι χωρίς τεχνικές δυσκολίες. Εάν είσαι νέος στη χρήση τους διαβάστε τις τεχνικές και δοκίμασέ τα σ’ ένα εύκολο και όχι απαιτητικό μονοπάτι. Εξασκήσου να τα φοράς και να τα βγάζεις. Επειδή η χρήση τους είναι ιδιαίτερη και απαιτεί προσοχή, καλό είναι να γραφτείς σε κάποιο ορειβατικό σύλλογο για να κάνεις με ασφάλεια τις πρώτες σου εμπειρίες σε παγωμένο πεδίο.
Oι χιονορακέτες από την άλλη είναι από τους πιο απολαυστικούς τρόπους για να χαρείς ένα χιονισμένο τοπίο. Χρησιμοποιήθηκαν στο παρελθόν κυρίως στις βόρειες χώρες αλλά και σε πάρα πολλές περιοχές της ορεινής Ελλάδας. Φορώντας τες στα πόδια, οι μετακινήσεις σου στα χιόνια γίνονται πιο εύκολα, γιατί απλά δε βουλιάζεις. Έτσι, μπορείς να απολαύσεις πεζοπορίες στο χιόνι, χωρίς ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες.
6. Πάρε μαζί έναν έμπειρο φίλο
Η πεζοπορία με φίλους είναι πάντα η καλύτερη συνήθεια, ειδικά τον χειμώνα. Όχι μόνο είναι πιο διασκεδαστικό να μοιράζεσαι την περιπέτεια με άλλους, αλλά είναι και πιο ασφαλές να είσαι με μια ομάδα. Ένας έμπειρος φίλος μπορεί να σε βοηθήσει να επιλέξεις εξοπλισμό, να χρησιμοποιήσεις κραμπόν ή χιονορακέτες και να σε προστατεύσει από επικίνδυνες συνθήκες. Εάν είσαι νέος στο άθλημα και δε θέλεις να ξοδέψεις πολλά χρήματα, οι φίλοι σου να σου δανείσουν γάντια, μπατόν πεζοπορίας, γυαλιά ή άλλον χρήσιμο εξοπλισμό. Τέλος, φρόντισε να ενημερώσεις έναν φίλο ή συγγενή για το πού πηγαίνεις.
7. Πάρε μαζί σου ένα ζεστό ρόφημα
Είναι απαραίτητο να έχεις μαζί σου νερό όταν πεζοπορείς τον χειμώνα, καθώς η αφυδάτωση είναι ένα συνηθισμένο πρόβλημα. Όσο και αν σου φαίνεται περίεργο μπορεί να αφυδατωθείς τον χειμώνα με συνέπεια την σύγχυση, την κούραση. Πίνε νερό ακόμα και όταν νομίζεις ότι δεν το χρειάζεσαι. Μπορείς να προσθέσεις λίγη άνεση στην περιπέτειά σου έχοντας τσάι, καφέ ή κακάο μαζί σου σε μία κούπα θερμός. Ένα ζεστό ρόφημα μπορεί να σε ζεστάνει και να σου προσφέρει ένα ωραίο διάλειμμα στην πεζοπορία πριν φτάσεις στον προορισμό σου.
8. Επένδυσε σε καλό εξοπλισμό
Αν σου αρέσει η χειμερινή πεζοπορία, να είσαι έτοιμος να εξοπλιστείς κατάλληλα ή να προβείς σε σχετικές αγορές. Συνήθως, οι χειμερινοί πεζοπόροι θέλουν να έχουν τα δικά τους κραμπόν ή τις δικές τους χιονορακέτες, αδιάβροχο παντελόνι και αντιανεμικό, γκέτες μέχρι το γόνατο, αδιάβροχες μπότες, μονωμένο μπουφάν, ελαφρύ σακίδιο πλάτης, μπατόν πεζοπορίας, γάντια και γυαλιά ηλίου. Αν και είναι δελεαστικό να ακολουθήσεις την οικονομικότερη λύση, αυτό δε σημαίνει ότι έχεις απαραίτητα ποιοτικό εξοπλισμό. Επωφελήσου εκπτώσεις στο τέλος της σεζόν αγοράζοντας ποιοτικό εξοπλισμό.
9. Να είσαι έτοιμος να γυρίσεις πίσω
Ο θρυλικός ορειβάτης Ed Viesturs, ο οποίος έχει σκαρφαλώσει και τα 14 βουνά του κόσμου πάνω από τα 8.000 μέτρα, είπε κάποτε: «Το να φτάσετε στην κορυφή είναι προαιρετικό. Το να κατέβεις είναι υποχρεωτικό». Τα βουνά είναι εδώ για πολύ καιρό και θα είναι εδώ για πολύ καιρό ακόμα. Μη διστάσεις να γυρίσεις αν συναντήσεις συνθήκες που φαίνονται επικίνδυνες. Το να φτάσεις στην κορυφή ενός βουνού είναι η μισή διαδρομή και πρέπει να έχεις χρόνο και ενέργεια για την κατάβαση. Εστίασε σε ολόκληρη τη διαδρομή, όχι μόνο στην ανάβαση ή στο πήγαινε. Αν δε μπορείς αυτό το Σαββατοκύριακο, δοκίμασε ξανά το επόμενο.
10. Περιποιήσου τον εαυτό σου με ένα υπέροχο γεύμα μετά τη χειμερινή πεζοπορία
Τέλος, φρόντισε να ανταμείψεις τον εαυτό σου μετά από τη χειμερινή πεζοπορία σου. Στον προγραμματισμό σου να βάλεις και το μέρος όπου θα αναπληρώσεις τις χαμένες θερμίδες σου. Η αποκατάσταση του οργανισμού σου μετά από μια δραστήρια και κουραστική μέρα επιτυγχάνεται γρηγορότερα χάρη στην πρόσληψη υδατανθράκων, πρωτεϊνών, νατρίου και βιταμινών.